بازار خرسی چیست در مقابل مفهوم بازار گاوی قرار دارد. بازار خرسی در واقع همان دوره کاهش قیمت در بازارهای مالی است. این بازار می‌تواند برای معامله‌گران کم‌تجربه بسیار خطرناک و چالش‌برانگیز باشد و حتی منجر به ضررهای جبران‌ناپذیر و فرار همیشگی از بازارهای مالی شود.
تمامی بازارهای مالی در طول روندهای متفاوتی حرکت می‌کنند و دراین‌بین درک تفاوت میان روندها مهم است. در واقع درک این تفاوت‌ها در تصمیمات هوشمندانه سرمایه‌گذاری بسیار مؤثر است. اهمیت این موضوع زمانی مشخص می‌شود که روندهای مختلف در بازار می‌توانند شرایط بسیار متفاوتی را در بازار ایجاد کنند. اگر ندانید که با چه روندی سروکار دارید پس چگونه می‌توانید با شرایط بازار سازگار شوید؟ به‌طورکلی روند بازار جهتی است که بازار در آن پیش می‌رود. در بازار خرسی، قیمت‌ها عموماً در حال کاهش‌اند. بازار خرسی می‌تواند زمانی چالش‌برانگیز برای معامله‌گری یا سرمایه‌گذاری به‌ویژه برای تازه‌کاران باشد.
اکثر معامله‌گران ارزهای دیجیتال و تحلیل گران تکنیکال بر این باورند که بیت کوین از ابتدا تا به امروز، همواره در یک روند گاوی (صعودی) قرار داشته است. بااین‌وجود در بازار ارزهای دیجیتال بارها شاهد بازار خرسی بزرگی بوده‌ایم. حتی زمانی قیمت بیت کوین بیش از ۸۰ درصد کاهش پیداکرده و همچنین آلت کوین‌ها (altcoin) شاهد کاهش ۹۰ درصدی قیمت بوده‌اند. پس در چنین مواقعی چه می‌توان کرد؟ در ادامه می‌توانید بیشتر در این خصوص که بازار خرسی چیست و چگونه می‌توان دربرابر آن واکنش نشان داد و برای آن آماده شد، بخوانید.
سرفصل‌های این آموزش
بازار خرسی چیست؟
همان‌طور که گفتیم بازار خرسی اصطلاحی است که به بازارهای نزولی مالی نسبت داده می‌شود، اما آیا این مسئله به این معنی است که معامله‌گران باید قید کسب سود در این بازار را بزنند؟
اصطلاحی رایج در میان معامله‌گران و تریدرها می‌گوید: “پله‌ها برای صعود، آسانسورها برای سقوط (نزول).”
این جمله به این معنی است که حرکت به سمت بالا می‌تواند آهسته و ثابت باشد، اما حرکت‌های نزولی بسیار سریع‌تر و خشن‌تر رخ می‌دهند. درست مثل تفاوت پله و آسانسور. اما چرا؟
زمانی که قیمت شروع به سقوط می‌کنند بسیاری از معامله‌گران طی اقدامات احساسی شروع به خروج از بازار می‌کنند. دلیل این کار می‌تواند نقد شدن سرمایه باشد و یا کسب سود از موقعیت‌های بلندمدتی که معامله‌گر برای خود در نظر گرفته است. همین مسئله به‌سادگی می‌تواند یک اثر دومینویی در بازار داشته باشند. معامله‌گران و سرمایه‌گذاران یکی پس از دیگری اقدام به فروش و خروج از بازار می‌کنند. اگر در این بازار معاملات مارجین هم وجود داشته باشد، افت قیمت‌ها و فروش با شدت بسیار بیشتری رخ می‌دهد.
این اتفاق در بازارهای گاوی به نحو شیرین‌تری رقم می‌خورد. قیمت‌ها با سرعت فوق‌العاده‌ای رشد می‌کنند و همبستگی در خرید، همه دارایی‌ها را با رشد قیمت چشمگیری مواجه می‌کند.
به‌طورمعمول سرمایه‌گذاران در یک بازار خرسی نقش خرس را ایفا می‌کنند و منتظرند تا قیمت‌ها کاهش پیدا کند. احساسات، پیش‌بینی‌ها و صحبت‌ها در بازار، همگی در راستای کاهش قیمت‌هاست. بااین‌وجود اغلب در هنگام انتظار برای کاهش قیمت، به دنبال موقعیت‌سازی‌های بیشتر برای خود نیز هستند.
نمونه‌های بازار خرسی
همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، بسیاری از سرمایه‌گذاران فکر می‌کنند که بیت کوین از ابتدا یک روند گاوی (صعودی)را طی کرده است. اما آیا این بدان معنا است که بازارهای خرسی درون بازارهای گاوی به وجود نمی‌آید؟ در پاسخ به این سؤال باید اشاره داشت که پس از لمس قیمت ۲۰,۰۰۰ دلاری بیت کوین در دسامبر ۲۰۱۷، بازار به شکل خرسی بی‌رحمانه پیش رفت و افت قیمتی شدیدی به وجود آمد.
پیش از بازار خرسی در سال ۲۰۱۸ ، بیت کوین افت قیمتی ۸۶ درصدی را در سال ۲۰۱۴ تجربه کرد.
در ژوئیه سال ۲۰۲۰ ، محدوده بازار خرسی قبلی در حدود ۳۰۰۰ دلار دوباره مورد آزمایش قرار گرفت اما این محدوده هرگز شکسته نشد. اگر چنین شکست قیمتی رخ می‌داد، می‌شد استدلال کرد که بازار چند ساله خرسی بیت کوین هنوز در جریان است و ادامه پیدا خواهد کرد.
از آنجا که سطح حمایتی شکسته نشد، می‌توان حدس زد که سقوط قیمتی صرفاً به خاطر ترس از بحران ویروس کرونا بوده است و سطح حمایتی فقط دوباره مورد آزمایش قرار گرفته است. البته فراموش نکنید که هیچ قطعیتی در مورد تحلیل تکنیکال وجود ندارد و این‌ها تنها گمانه‌زنی محسوب می‌شوند.
سایر نمونه‌های برجسته بازار خرسی را نیز می‌توان در بازار اوراق بهادار یافت. رکود بزرگ، بحران مالی سال ۲۰۰۸ یا سقوط بازار سهام سال ۲۰۲۰ به دلیل شیوع ویروس کرونا، همگی از نمونه‌های قابل‌توجه هستند. این رویدادها خسارت بزرگی به وال استریت وارد کرد و قیمت سهام را تا حد زیادی تحت تأثیر قرارداد. شاخص‌های بازار مانند Nasdaq 100 ، داو جونز (DJIA) یا شاخص S&P 500 می‌توانند در زمان‌های این‌چنینی کاهش‌های قابل‌توجه قیمتی را تجربه کنند.
بازار خرسی ۲۰۲۲
بازار خرسی فعلی به عقیده بسیاری از تحلیلگران بدترین بازار خرسی اخیر است و با سایر دوره‌ها متفاوت است. بازار بیت کوین رکورد جدیدی را در تاریخ این صنعت ثبت کرده است. قیمت بیت کوین در دوره‌های نزولی قبلی بازار هرگز به کمتر از رکوردهای تاریخی خود نرسیده بود. با این حال این بار کاهش قیمت بیت کوین به ۱۷۶۰۰ دلار، سرمایه‌گذاران زیادی را نگران کرده است. در حال حاضر عده‌ای از تحلیلگران معتقدند که بازار نزولی فعلی، به زودی به پایان خواهد رسید اما در سویی دیگر اغلب تحلیلگران معتقدند که قیمت بیت کوین تا سال ۲۰۲۴ یعنی هاوینگ بعدی، در روند نزولی گرفتار خواهد بود. این مسئله می‌تواند برای عده‌ای ترسناک و برای عده‌ای دیگر هیجان انگیز باشد. علاوه بر این عده‌ای دیگر معتقدند که بیت کوین به پایان راه خود رسیده است. فراموش نکنید که در یک بازار نزولی اخبار همیشه منفی است. پس تحت تاثیر این اخبار تصمیم نگیرید و با تحقیق دست به عمل بزنید. در همین لحظه عده بسیاری برای از دست رفتن همیشگی بیت کوین سوگواری می‌کنند و عده‌ای دیگر قیمت فعلی را یک فرصت جذاب برای خرید قلمداد می‌کنند. فراموش نکنید که یک تصمیم سنجیده هرگز پشیمانی نخواهد داشت.
تفاوت عمده بازار خرسی و گاوی در چیست؟
تفاوت این دو بازار نسبتاً بسیار ساده است. در بازار گاوی، قیمت‌ها در حال افزایش است، درحالی‌که در بازار خرسی، قیمت‌ها کاهش می‌یابد.
تفاوت قابل‌توجه دیگر این دو بازار می‌تواند این باشد که بازارهای نزولی از ثبات طولانی‌مدتی برخوردارند. در این مواقع نوسانات بازار بسیار کم است و تعداد معاملات کمی در بازار اتفاق می‌افتد. اگرچه ممکن است این مورد در بازارهای گاوی نیز مشاهده شود، اما ثبات و بی‌میلی به معامله بیشتر در بازار خرسی دیده می‌شود. به‌هرحال ، کاهش قیمت طولانی‌مدت برای اکثر سرمایه‌گذاران امر جذابی نیست.
چطور در بازار خرسی معامله کنیم؟
یکی از ساده‌ترین استراتژی‌هایی که تریدرها می‌توانند در بازار خرسی استفاده کنند، نقد کردن سرمایه یا تبدیل آن به ارزهای دیجیتال با نرخ ثابت است. اگر نمی‌توانید کاهش قیمت‌ها را بپذیرید، بهترین کار این است که صبر کنید تا بازار از این قلمرو خارج شود. نقد کردن دارایی در ضرر به شما کمک می‌کند تا از ضررهای بیشتر جلوگیری کنید. با این وجود بسیاری معتقدند که اگر تا پیش از بازار نزولی دارایی خود را نقد نکرده‌اید؛ پس از شروع روند نزولی هم دست به نقد کردن سرمایه خود نزنید. هرچند نقد کردن تمامی یا بخشی از دارایی به بسیاری کمک می‌کند تا از اضطراب بازار خرسی در امان باشند. با این وجود اگر امید به بازگشت بازار دارید؛ خرید در قیمت‌های پایین کمک می‌کند تا میانگین ضرر خود را کم کنید.
اگر انتظار و مشاهدات شما نشان از یک بازار گاوی غریب الوقوع دارد، می‌توانید از این فرصت استفاده کنید و دارایی‌ها را با قیمت پایین‌تری خریداری کنید.
در صورتی که استراتژی سرمایه‌گذاری HODLing طولانی‌مدت با افق زمانی چندین ساله یا چند دهه را در پیش‌گرفته‌اید که یک بازار خرسی لزوماً نباید شما را وسوسه به فروش کند.
در معامله‌گری و سرمایه‌گذاری بهترین کار این است که با روند بازار معامله کنید. به همین دلیل است که یک استراتژی سودآور دیگر در بازارهای خرس می‌تواند باز کردن موقعیت‌های Short باشد. به‌این‌ترتیب ، وقتی قیمت دارایی‌ها کاهش می‌یابد ، معامله‌گران می‌توانند از این کاهش سود ببرند. برای اطلاعات بیشتر می‌توانید مقاله معامله شورت و لانگ را در لینک پیوند شده بخوانید.
این موقعیت‌ها می‌توانند معاملات روزانه ، معاملات نوسانی یا معاملات موقعیتی باشند اما هدف اصلی صرفاً معاملات در جهت روند است. با این اوصاف، بسیاری از معامله‌گران به دنبال معاملات “ضد روند” می‌روند ، به معنی معاملاتی در خلاف جهت روند اصلی بازار. بیایید ببینیم که چگونه کار می‌کند.
در مورد بازار خرسی، شیوه کار به این‌گونه است که یک موقعیت Long در یک جهش باز می‌شود. این جهش گاهی به نام “رالی بازار خرسی” یا ” جهش گربه مرده” شناخته می‌شود. همان‌طور که حدس زده‌اید در این زمان قیمت برخلاف روند حرکت کرده و نوسانات شدیدی دارد، زیرا ممکن است بسیاری از معامله‌گران از فرصت استفاده کنند و یک موقعیت Long برای این جهش کوتاه‌مدت باز کنند. بااین‌وجود، تا زمان تائید پایان رسیدن بازار خرسی، فرض این است که روند نزولی درست پس‌ازاین جهش دوباره از سر گرفته خواهد شد.
به همین دلیل است که معامله‌گران موفق قبل از شروع روند نزولی سود خود را (در حدود و نزدیکی اوج‌های اخیر قیمتی) برداشت کرده و از آن موقعیت خارج می‌شوند. در غیر این صورت، ممکن است در موقعیت طولانی خود گیر کنند. این در حالی است که بازار خرسی به حکمرانی خود ادامه می‌دهد. به همین ترتیب، باید توجه کرد که استراتژی اشاره‌شده یک استراتژی بسیار خطرناک است. حتی حرفه‌ای‌ترین معامله‌گران نیز در هنگام تلاش برای گرفتن چاقوی در حال سقوط (Catch a falling knife) متحمل ضررهای زیادی می‌شوند.
سخن پایانی؛ در بازار خرسی با احتیاط تردد کنید!
همان‌طور که اشاره شد، بازار خرسی موقعیت بسیار چالش‌برانگیزی است ولی بااین‌وجود می‌توان در برابر آن مقاومت کرد و سرمایه خود را از دست نداد. به طور خلاصه می‌توان گفت که ساده‌ترین استراتژی آمادگی کامل برای فروش و نقد کردن سرمایه در بازار خرسی است و صبر برای یک موقعیت مناسب و مطمئن بهترین کاری است که در این بازار می‌توان انجام داد. حتی در چنین بازاری بسیاری از معامله‌گران به دنبال ایجاد موقعیت‌های کوتاه‌مدت هستند اما عاقلانه‌ترین کار این است که خطر نکرده و از روند بازار پیروی کنیم.
